پربازدید

ویدیو

کووید-19

پانزده سال پیش در همین هفته – چهارشنبه سوری زردی من از تو، سرخی تو از من

چهارشنبه سوری که معمولا آئینی از چند رسم متفاوت می باشد، یکی از آیین های نوروزی ما ایرانیان است. معمولا سنت آتش افروزی به بهانه و جشن های مختلف از زمانهای بسیار گذشته در بین مردم ایران رسم بوده، اما چرا در آخرین چهارشنبه سال این آتش برپا می شود و همگان با گفتن جمله «زردی من از تو … سرخی تو از من» از روی آتش می پرند؟ و با این کار بیماریها، ناراحتی ها و مشکلات سال گذشته را به آتش می سپارند و گرمی و نشاط آتش را در سال جدید سمبل موفقیت و گرمی زندگی خود می کنند؟ در بعضی از سندهای تاریخی مراسم چهارشنبه سوری به قیام مختار نسبت داده شده است. 

مختار، سردار معروف عرب، وقتی از زندان آزاد می شود، تصمیم می گیرد که به انتقام خون شهیدان کربلا قیام کند. اما برای اینکه مخالفان و یارانش را در آن زمان از یکدیگر تشخیص دهد و بتواند عده ای را به رهبری خودش علیه کفار به قیام برانگیزد، دستور می دهد که همه شیعیان بر بام خانه خود آتش روشن کنند. از قضا آن شب مصادف با شب چهارشنبه آخر سال بود و به همین دلیل از آن موقع به بعد این مراسم مرسوم گشت. 

از دیگر نظرات جشن چهارشنبه سوری این است که چون در آن زمانها در باورهای عامیانه روز چهارشنبه روز نحس و شومی شناخته شده بود، ایرانیان آیین آتش افروزی پایان سال خود را به شب آخرین سال می انداختند تا در سال نو از آسیب و پیش آمدهای روز شومی مثل چهارشنبه در امان باشند.

منوچهر نیز در تایید چنین باوری می گوید: 

چهارشنبه که روز بلاست باده بخور 

به ساتیکن می خور تا به عافیت گذرد

اما از بین همه این نظرات و سندها، موثق ترین آن به شرح زیر است: 

از زمانهای بسیار کهن، آنچه که مراسم چهارشنبه سوری را به وجود می آورد برگزاری رسم و جشنی به نام «سور» بوده است که در روزهای پنجه ـ پنج روز آخر سال را می گویند ـ اتفاق می افتد. در این پنج روز، ایرانیان به مناسبت نوروز با برپا کردن آتش به پیشواز سال نو می رفتند که به مرور زمان از بین این پنج روز فقط یک روز و آنهم چهارشنبه به روز چهارشنبه سور و بعد چهارشنبه سوری مشهور گشت. 

معمولا در مراسم چهارشنبه سوری، علاوه بر برپا کردن آتش و پریدن از روی آن، اسفند دود کردن، آجیل خوردن و فال گوش ایستادن نیز مرسوم است. در زمانهای گذشته مردم در این روز نیـت می کردنـد و بعد فال گوش می ایستادند و از مضمون صحبت های مردم برای نیتی که کرده بودند تفالی می زدند. عده ای بر این عقیده بودند که باید خانه تکانی خود را تا قبل از رسیدن چهارشنبه سوری تمام کنند و در آن شب کوزه و یا ظرف سفالی کهنه ای را که در آن آب و سکه وجود دارد از پشت بام خود به پایین بیاندازند. قاشق زنی نیز از دیگر مراسم این جشن است. معمولا زنان در این شب روی خود را می پوشاندند و با قاشق یا وسیلـه ای فلزی به در خانه هـا می زدند تا صاحب آن خانه شیرینی ـ میوه و یا تخم مرغی به آنها بدهد. در زنجان، چهارشنبه ها در ماه اسفند هر کدام نام و نقش معینی را دارند. آنهـا نخستین چهارشنبه سال را موله می گویند و به خانه تکانی و نظافت می پردازند. دومین چهارشنبه را سوله می نامند و آن روز را به خرید وسایل مورد نیاز عید مشغول می شوند. سومین چهارشنبه برای زنجانی ها، گوله است و در آن معمولا گندم یا عدس های خود را خیس می کنند و برای سبزه هفت سین آن را آماده می کنند. چهارمین و آخریـن چهارشنبـه سـال را کوله می گویند که به معنی کهنه و فرسوده است که مراسم چهارشنبه سوری را برگزاری می کنند.

Post URL: https://salamtoronto.ca/?p=90955



بیشتر بخوانید

بیشتر بخوانید

ویدیو

پربازدید

کووید-19