سیاست نابخردانه کانادا در منطقه خلیج همیشه فارس

جناب وزیر خارجه کانادا، اگر فرضا و به ناگاه آمریکا اعلام کند که از این  پس دریاچه (همیشه) انتاریو را که بخش عمده شمال ایالت نیویورک را می پوشاند، «دریاچه نیویورک» نامگذاری کرده، چه عکس العملی خواهید داشت؟

باز تکرار شد. احتراز از نامیدن صحیح مکانی تاریخی و شناخته شده و خطاب آن با کلمات جعلی. قبلا موسسه نشنال جغرافی و گوگل و البته برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس تکرار کرده بودند و حالا جناب وزیر خارجه کانادا خودمان است که نام ساختگی «خلیج عربی» را با نام شناخته شده قرون و اعصار خلیج فارس جایگزین می کند.

در 16 ژانویه جان بیرد وزیر خارجه در جلسه اتاق بازرگانی آمریکا در واشنگتن سیاست نابخردانه خود را نه تنها در قبال ایران و ایرانی بلکه همسایگان عرب ایران به نمایش گذاشت و از کلمه «خلیج عربی» در خصوص مسافرتهایش به نقاط مختلف دنیا نام برد.

اعتراضات گسترده ایرانیان از سراسر دنیا در گذشته موسسه نشنال جغرافی و گوگل را به اصلاح اشتباه خود در انتشاراتشان وادار کرد. اعتراض و عکس العمل بسیاری از اعضا و شخصیت های کامیونیتی مان در روزهای اولیه این رویداد پیش بینی صدور اصلاحیه از طرف دفتر جناب وزیر را آسان می کند.

ساعاتی پس از این سخنان، دیوید موسوی کاندیدای سابق نمایندگی حزب لیبرال از حوزه ویلودیل یا تهیه عریضه ای (Petition) با عنوان زیر به این رفتار اعتراض کرد:

«وزیر خارجه جان بیرد: لطفا در ارجاع به خلیج فارس نام صحیح را به کار ببرید.»

دادخواست فوق که تا ساعات چاپ این مقاله 200 امضاء داشت، با رسیدن به حد نصاب 1000 امضاء به وزیر خارجه جان بیرد تحویل داده خواهد شد.

دیوید موسوی در بخشی از «عریضه» خود خطاب به وزیر خارجه چنین تذکر داده و از طرف امضا کنندگان از او می خواهد ترتیبی دهد که از این پس چنین «خطایی» تکرار نشود:

«شما در سخنانتان به اشتباه خلیج فارس را «خلیج عربی» خواندید که برای ما بسیار اهانت آمیز و ناراحت کننده است، چرا که این یک واقعیت شناخته شده تاریخی بین المللی است که این خلیج، خلیج فارس نامیده شده است.

این واقعیت تاریخی شناخته شده به قرن 10 میلادی، زمانی که نویسنده عرب مسیحی به نام Agapius از آن در نوشته هایش به خلیج فارس یاد می کند، برمی گردد. در سالهای اخیر دبیرکل سازمان ملل چندین بخشنامه صادر کرده که در آنها از کارکنان سازمان ملل خواسته که از نام صحیح «خلیج فارس» در مدارک این سازمان استفاده شود. و بالاخره اینکه بسیاری از ما که در مدارس کانادا تحصیـل کرده ایــم شاهد بوده ایم که در کتـابهای درسی مان و نقشه ها از عنوان صحیح خلیج فارس استفاده شده است.»

دکتر مریدی نماینده ریچموندهیل و وزیر پژوهشهای علمی در دو نامه پی در پی درسها و سخنان تندی را برای «همکار عالیمقام» خود داشت. او در بخشی از نامه اول به تاریخ 18 ژانویه به صورت غیرمستقیم وی را «ناآگاه» خوانده و تذکر می دهد:

«برای قرنها تاریخ نویسان و جغرافی دانان این خلیج را، «خلیج فارس» خطاب کرده اند، این تنها جمال عبدالناصر رئیس جمهور فقید مصر بود که در خصومت با دولت شاه و صرفا با انگیزه سیاسی برای اولین بار از کلمه «خلیج عربی» استفاده کرد. از آن زمان، برخی از کشورهای عربی و برخی افراد ناآگاه هر از گاهی از این کلمه ساختگی استفاده می کنند.

من انتظار دارم که همکار عالیمقامم، وزیر خارجه آقـای جـان بیـرد بـا صـدور اطلاعیه ای این اشتباه خود را تصحیح نماید.»

دکتر مریدی که در جواب نامه اعتراضی نگارنده به نمایندگان فدرال ریچموندهیل و اوک ریجز که به وی نیز رونوشت شده بود وزیر خارجه را خطاب قرار می داد به این نامه اکتفا نکرده و نامه دوم خود را به تاریخ دوشنبه 20 ژانویه مستقیما خطاب به ایشان چنین نوشت:

متن نامه دکتر مریدی
جناب آقای جان بیرد وزیر محترم خارجه ـ تجارت و توسعه کانادا
موضوع: خلیج فارس ـ اظهارات اخیر جنابعالی
20 ژانویه 2014

جناب آقای بیرد:

اینجانب از اشاره آن جناب به «خلیج فارس» به عنوان «خلیج عربی» در اجلاس اخیر اتاق بازرگانی آمریکا مطلع شدم.

مایلم تاکید کنم که در طی قرن های گذشته تاریخ نویس ها و جغرافی دان ها همواره این خلیج را به عنوان خلیج فارس شناخته اند. تنها در زمان ریاست جمهوری عبدالناصر در مصر بود که وی به دلایل صرفا سیاسی آن را خلیج عربی نامید و از آن زمان بعضی کشورهای عربی و تعدادی افراد ناآگاه هراز چند گاهی آن را به این اسم مصنوعی و بحث انگیز خوانده اند.
به جز چند مورد کاملا استثنایی، اغلب قریب به اتفاق همه کشورهای جهان منجمله کانادا و سازمانهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد این خلیج را به نام خلیــج فــارس رسمـا می شناسند. تغییر نام دریاها و اقیانوس که مورد قبول جامعه جهانـی اسـت در عـرف بین المللی متداول نبوده و جایز نیست.

خلیج فارس، همانند دریای عرب، خلیج عمان، اقیانوس هند، خلیج بنگال، دریای چین جنوبی و دریای ژاپن اسم تاریخی و جغرافیایی این خلیج است و بایست به همین اسم نیز بدان اشاره کرد.
اینجانب از شما درخواست می کنم که با صدور بیانیه ای این اشتباه نظری را تصحیح نمایید.

ارادتمند ـ رضا مریدی
نماینده پارلمان انتاریو از حوزه ریچموندهیل

در گفتگوی کوتاه تلفنی با دکتر مریدی از قصد وزیر خارجه در مورد این «لغزش» گفتاری پرسیدم. وی با ذکر اینکه اینگونه نامهای تاریخی همانند دریای چین، دریای ژاپن، اقیانوس هند، خلیج مکزیک و غیره چنان در اندوخته دانش و تجربی بشریت نفوذ و ریشه دارند که جای خطایی در نامیدن آنها باقی نمی گذارد گفت: «متاسفانه آقای بیرد قبلا هم خطاهای مشابه مانند دیدار بهار امسالش با مقام مسئول اسرائیلی مذاکره کننده با فلسطینیان که در اورشلیم شرقی صورت گرفت از وی سر زده است.

این دیدار در بخشی از اورشلیـم صــورت می گرفت که طبق توافق نامه های بین المللی و از دید فلسطینیان و بسیاری دیگر جزو سرزمینهای اشغالی محسوب می شود.»

بسیاری دیگر از سازمانها، اعضای کامیونیتی و فعالین جامعه کانادایی ـ ایرانی در اعتراض به این اقدام موهن عکس العمل نشان داده و یا خواهند داد.

در نامه ای با امضاء «همبستگی و حمایت» از آقای مهدی شمس خبر از تدارک تجمع اعتراضی به این منظور بود که در آن از فعالان اجتماعی، نمایندگان و افراد کامیونیتی دعوت شده که در آن شرکت کنند. در این نامه آمده:

«تجمع اعتراضی برای واکنش به بکار بردن کلمه خلیج عربی‌ به جای خلیج فارس، توسط وزیر امور خارجه در سخنرانی اخیر خود، در تاریخ سه شنبه 28 ژانویه – ساعات 3 الی 4 بعد از ظهر، در مقابل دفتر چانگسون لینگ نماینده فدرال از حزب کانسرواتیو در ویلودیل، شماره 250 خیابان شپرد شرقی تدارک دیده شده است.»

اینجانب نیز در نامه مورخ 17 ژانویه خود به آقایان منه گاکیس و کالندرا نمایندگـان محافظه کار ریچموندهیل و اوک ریجز با رونوشت به وزیر خارجه و دکتر مریدی با اعتراض به سخنان همکارشان خواستار رسیدگی آنها شدم.

تا این لحظه تنها از دفتر منه گاکیس نامه ایی با وعده ارسال نامه ام به مرجع مربوطه دریافت کرده ام.

ولی آیا می توان این غرض ورزی را تنها به حساب ناآگاهی جناب وزیر گذاشت؟

آیا این امکان وجود ندارد که وزیر خارجه دولت آقای هارپر بهای پشتیبانی بی قید و شرط خود و دولتش از اسرائیل در مناقشاتش با اعراب را خواسته بدین صورت از جیب ملت و سرزمین بزرگ ایران پرداخت کند؟!

شاید بتوان امیدوار بود که «ناآگاهی» منشاء این هجوگویی بوده و نه غیر. ولی در این حالت جای سئوالی از ایشان باقی می ماند که: جناب وزیر خارجه کانادا، اگر فرضا و به ناگاه دولت آمریکا اعلام کند که از این پس دریاچه (همیشه) انتاریو را که بخش عمده شمال ایالت نیویورک را می پوشاند، «دریاچه نیویورک» نامگذاری کرده، چه عکس العملی خواهد داشت؟ جواب این سئوال هر چه باشد این مسلم است که در این حالت هم کانادایی های ایرانی تبار همان عکس العمل را خواهند داشت که هم اکنون در قبال ایشان که از کلمه ساختگی «خلیج عربی» استفاده کرده، دارند. امید ایشان هر چه زودتر با مشاوره با متخصصین وزارتخانه تحت امرش و مراجعه به مدارک و مستندات موجود در همان وزارتخانه و البته شنیدن اعتراضات کامیونیتی ما، این «لغزش و خطا» خود را جبران کند.

یادآوری می شود در هفته جاری، وزیر خارجه، نمایندگان فدرال ریچموندهیل و تورن هیل و ویلودیل جزو گروه بیش از 200 نفری همراهان نخست وزیر در سفرش به اسرائیل هستند که هزینه برخی از دوستان همراهان این سفر نیز از بودجه دولتــی و توسط مالیات دهندگان تأمین شده است.