پربازدید

ویدیو

کووید-19

گل زرد درّه: قسمت اول

درحاشيه جنوبي ارتفاعات سر به فلك كشيده البرز و دامنه كوه دماوند درّه هاي زيبا و سرسبزي وجود دارند كه در فصل تابستان ييلاق وچراگاه احشام محلّي است و چون منطقه اي ساكت و آرام با آب و هواي لطيف كوهستاني مي باشد مكان مناسبي براي سكونت تابستاني كساني است كه عاشق شكار و ماهيگيري و سواركاري هستند. 

يكي از اين درّه ها به دليل وجود لاله هاي زرد رنگي كه درمیان چمنزارهای آن مي رويد «گل زرد درّه» ناميده مي شود. درّه اي است بسیار زيبا و سرسبز كه رودخانه پر آبي از حاشيه جنوبي آن مي گذرد. منبع تغذيه آب رودخانه صرفنظر از ذوب برف ها در ارتفاعات دماوند، ازچشمه هاي فراواني است كه در کنار آن وجود دارند، چشمه هاي فوق در طول ساليان درازحوضچه هاي كوچك و بزرگي در كنار رودخانه ايجاد كرده اند كه با فوران لحظه به لحظه آب ها از دل زمين حباب هاي چندي درميان حوضچه ها ايجاد و شن هاي بستر آن را با زيبائي خاصّي جا به جا مي كنند. درشمال و امتداد بستر رودخانه دشت سر سبزي ازچمن هاي طبيعي و خودرو وجود دارد كه چون پهنه اي زمرّدين در سرتاسر دشت گسترده شده و اين جا و آن جا گل هاي زردرنگ لاله را دربر گرفته اند.

هنگام طلوع آفتاب و برآمدن خورشيد كه مستقيما» در راستاي درّه فوق بالا مي آيد انعكاس نور در بستر سيمگون رودخانه و تلالو آن در ميان امواج آرام آب چنان زيباست كه هوش از سرآدمي مي ربايد. شبنم سحرگاهی که به صورت قطره های آب بر گلبرگ لاله های زرد رنگ چون دانه های الماس می درخشند اشعه های طلائی رنگ خورشید را منعکس و چشم ها را خیره می کنند. درهمین حال زنبورهای عسل در پی جمع آوری گرده گل ها برفراز گل های لاله پرواز می کنند تا مواد لازم را برای ساختن عسل درکندوهای وحشی خود فراهم آورند.

هر صبحگاه خورشيد به آهستگي از شرق و ازميان دو ديواره جنوب و شمال درّه بالا مي آيد و گرماي آرام بخش خود را بر روي چادر ماهيگيران و خفتگان در درّه مي افكند تا بتدريج رطوبت و شبنم شبانگاهي را از آن زدوده وكرختي سرماي شبانه را از تن خفتگان درچادرها بربايد، آن ها كه زودتر از ديگران از خواب بر می خیزند شانس اين را دارند تا با بهره گرفتن از اشعّه طلائي و گرم خورشيد و هواي صاف و لطيف صبحگاهي كششي به عضلات خفته خود داده ريه ها را با چند دم و بازدم تصفيه نمايند و با انرژي بيشتري خودرا براي انجام كارهاي روزمره آماده سازند.

آن ها كه ذوق و حوصله بيشتري داشته باشند به كنار رودخانه رفته لحظاتي به تماشاي فوران آب چشمه ها و حرکت شن هاي جوشنده كف حوضچه ها مي نشينند و مشتي از آب خنك آن پر كرده بر چهره مي زنند. درهمين هنگام صداي زنگوله چارپايان از دور نويد رسيدن گلّه گوسفندان را مي دهد. 

با رسيدن گله به نزديك چادرها چوپان كه عمدتا» نياز ساكنين چادرها را خوب مي داند كاسه اي طلب مي كند تا همان جا شير بز و يا گوسفندي را دوشيده به آن ها دهد. او معمولا» انتظار پول و يا انعامي را ندارد ولي چادرنشين ها با دادن چند ميوه تازه و بعضاً با ميوه هاي كمپوت شده محبّت اورا جبران مي كنند.

در طول سالیان دراز ارتش قسمت زيادي ازاين درّه و درّه هاي اطراف آن را با هدف پرورش و چرانيدن اسب هاي سلطنتي دراختيار گرفته بود. ماهيگيران و افرادي كه براي تفريح و گذراندن چند روزي به اين نواحي مي آیند فقط در محدوده كوچك و مشخصّي از اين درّه كه عمدتا» قسمت جنوبي و سنگلاخي آن بود اجازه سكونت داشتند. اين قسمت ضمناً محل عبور گلّه هاي گوسفند و كاروان هائي بود كه از اين درّه عبور مي كردند ولی همانطور که گفته شد قسمت شمالی دره كلاً در اختيار افسران و درجه داران ارتش بود كه با نصب چادرهاي بزرگ و سفيد رنگ خود در حاشيه ارتفاعات و اطراف رودخانه كاملا» متمايز و مشخّص بودند. رمه هاي بزرگ اسب به رنگ هاي قهوه اي، سياه و سفيد و ابلق در ميان چمنزارهاي قسمت شمالی دشت مي چريدند و گهگاه چون سيلي خروشان چهار نعل از سوئي به سوي ديگر مي رفتند.

****

در اواخر تيرماه سال 1332 براي فرار از گرماي طاقت فرساي تهران به اتّفاق چند تن از همكاران خود تصميم گرفتيم براي تمدّد اعصاب بار و بنه را بسته چند روزي را درارتفاعات شمال دماوند به ويژه در ناحيه «گل زرد درّه» كه وصف آن را چندي قبل از يكي از دوستان همكارمان شنيده بوديم به استراحت و ماهيگيري بگذرانيم.

براي رسيدن به آن منطقه می توانستیم با اتوبوس به دهكده «پلور» برویم و از آن پس کوله بارها را به دوش کشیده پیاده از كنار رودخانه درجهت شمال خودرا به گل زرد دره برسانیم ولي يكي ازهمراهان پيشنهاد كرد براي كوتاه نمودن راه كه در عين حال توأم با كوهنوردي نيز می باشد بهترآن میباشد که با اتوبوس تا لواسان بزرگ برویم و از آن پس با عبور و پشت سر گذاشتن ارتفاعات شمالي لواسان مستقيماً به ناحيه مورد نظر و «گل زرد درّه» سرازير شويم.

چون همه دوستان اين پيشنهاد را پسنديدند يك روز صبح بار و بنه را كه شامل چادر صحرائي و وسائل خواب و مقداري مواد غذائي و ميوه به همراه يك چراغ زنبوري و سوخت آن بود برداشته با اتوبوس به سوي لواسان بزرگ رفتيم. حوالی ظهر بود که به مقصد رسيديم و پس از قدري استراحت و صرف غذا وسائل را براي حمل بين همراهان تقسيم و ساعت دو بعد از ظهر به سوي ارتفاعات شمال منطقه براه افتاديم.

اين طور پيش بيني كرده بوديم كه قبل از برآمدن شب وتاريك شدن هوا ارتفاعات را پشت سر گذارده به دشت شمالی آن سرازير خواهيم شد ولي متأسّفانه وقتي به رأس ارتفاعات رسيديم شب در رسیده بود و مجبور شديم فرود از دامنه شمالی ارتفاعات را در تاريكي شب و با كمك چراغ قوه انجام دهيم كه با توجه به سنگینی وسائل كاري بس دشوار وخطرناك بود از اين رو سعي نموديم بسيار كند و با احتياط و بسيار نزديك به هم حركت كنيم تا درصورت لغزش يكي از افراد گروه، ديگران او را حمايت كنند.

پاسي از شب گذشته خسته و از نفس افتاده به دامنه ارتفاعات رسيديم، در آخرين لحظات فرود از شانس بد باطري تنها چراغ قوّه اي كه دردست داشتيم تمام شد و تاريكي محض اطراف ما را فرا گرفت. دقايقي چند بي حركت برجاي ايستاديم تا چشممان به تاريكي عادت كند سپس در حالي كه هر يك، دست و يا گوشه اي از كوله پشتي و يا لباس ديگري را محکم گرفته بود آهسته و با احتياط به راه افتاديم، چيزي نگذشت كه ازصداي زمزمه آرام آب رودخانه دريافتيم كه پا بر دشت صاف و هموار گذارده ايم، خوشحال از پشت سر گذاردن جاده سنگلاخ و پر پیچ و خم ارتفاعات سعي كرديم از كنار رودخانه درجهت جريان آب به سوي «گل زرد درّه» برويم.

ادامه داستان هفته آینده 

***

محمد سطوت ـ در سال 1311 در یک خانواده کارگری در شرق تهران به دنیا آمد. پس از دوره ابتدایی در یکی از چاپخانه های تهران مشغول کار شد.

در سال 1340 با اخذ دانشنامه لیسانس در قسمت منابع آب وزارت نیرو مشغول کار گردید. شوق فراوان او برای کار و فعالیت در خارج از محیط اداری سبب شد تا با گرفتن ماموریت های متعدد خارج از مرکز از بیشتر نقاط مختلف کشور بازدید و گزارشات مبسوطی برگرفته از مطالعات منابع آب و موقعیت های آب های زیرزمینی مناطق فوق تهیه نماید.

ماموریت های او ضمنا سبب گردید تا با آشنایی از وضع مردم روستاها و خصوصیات فولکوریک مردم آن نقاط مطالبی تهیه و در دوران بازنشستگی آنها را به صورت داستان منتشر نماید.

 

Post URL: https://salamtoronto.ca/?p=50395



بیشتر بخوانید

بیشتر بخوانید

ویدیو

پربازدید

کووید-19