پربازدید

ویدیو

کووید-19

موش ها و آدم ها (2): قسمت اول

هنگامی که قسمتی از داستان موشها و آدمها را چاپ کرده بودم ایمیلی از یکی از خوانندگان به دستم رسید که نوشته بود در یکی از روزنامه های تهران خوانده که: «شمار موش های تهران پنج برابر شده است.»

با این که در دوران کودکی تماس بسیار نزدیک و ملموسی با موش های تهران داشتم و آن ها را بهترین وسیله بازی و سرگرمی بچه ها می دانستم ولی تا آن موقع هیچ گاه آماری از تعداد موش ها درتهران نداشتم.

با این که خبر مزبور را باور نکرده و آن را دروغ سیزده به حساب آوردم ولی تصور درست بودن این خبر برایم عجیب بود چرا که آن را زنـگ خطـری بـرای ساکنیـن تهران می دانستم و آینده روشنی را برای آن ها رقم نمی زد، خطری که شاید مخرب تر از انفجار بمب ها و یا موشک های اتمی دست ساز انسانها می گردید.

بلافاصله با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه رسیدم که اگر جمعيت تهران را چهارده مليون به حساب آوریم تعداد موش ها در شهر تهران بايد حدود هفتاد مليون باشد. يعني هفتاد مليون موش ریز و درشت همپای ساکنین تهران و در زیر پای آن ها زندگی می کنند، تنها فرقشان با ساکنین تهران اين است كه موش ها در سوراخ های تعبیه شده در زیر زمین، دیوارها و سقفها زندگی می کنند و ساکنین تهران در روي زمين عمر می گذرانند. ساکنین تهران داراي شناسنامه وبرگ هويت هستند در حالي كه حضرات موش ها از داشتن چنين مزيتي بي بهره اند. همین امر حيرت مرا برانگيخت تا بدانم آمارگيران چگونه توانسته اند هفتاد مليون موش را در شهر تهران سرشماری کنند.

با خود گفتم نكند به سبك سرشماري هاي امروزي مأموراني به درب خانه هاي مردم مراجعه و از آن ها در مورد تعداد موش هاي خانه شان پرس و جو کرده اند که البته این آمار نمی توانسته درست باشد زیرا موش ها از طريق دهليزهاي سرتاسري و به هم پيوسته خود همیشه در حال جا به جا شدن و تغییر محل هستند ضمناَ چون همه يك رنگ وتقريبا يك اندازه مي باشند نمي توان آن ها را از هم تميز داد و گفت به اين و يا آن خانه تعلق دارند و يا ممکن است آمارگران از طريق حدس و گمان به اين رقم رسيده اند.

خبر به دست آمده از نظر تجمع موش ها در تهران براي من چندان عجيب نبود زيرا خود سال ها قبل شاهد وفور موش ها در شهر و خانه خود و روش هاي مختلف مبارزه اهالي با آن ها بوده ام ولي آمار فوق يك بار ديگر مرا با واقعيتي وحشتناك روبرو كرد و آن اين بود كه با رشد جمعيت تهران تعداد موش ها نیز افزايش خواهد یافته چند برابر خواهد شد، اين امكان نيز وجود دارد كه با روال فوق در آينده تعداد موش ها به بيش از پنج برابر جمعيت تهران هم برسد و زبانم لال تعدادشان آن قدر زياد شود كه مردم تهران از شدت وفور آن ها و دزدي هايشان شهر را تخليه و همچون فیلم های سینمائی هر آن چه هست را در اختیار موش ها بگذارند.

ضمنا مي دانيم كه موش ها با حفر دهليز و گالري هاي پیچ در پیچ در زير زمين براي خود خانه و تشكيلاتي ويت كنگ مانند ساخته اند و از آن راه به تمام خانه ها و مغازه ها راه یافته و بـراي خود و بچه هايشان غذا تهيه و انبار مي كنند، براي دفاع از خود اقدام به ساختن راه هاي فرار و گودال هاي وسيع در عمق زمين مي نمايند. حالا شبكه ها و حفره هاي وسيع و پیچ در پیچي را مجسم کنید كه توسط هفتاد مليون موش در طي چندین سال در زير پاي ساكنين تهران به وجود آید و زمين زير پاي آن ها را تبدیل به اسفنجي تو خالي و پوك نماید كه امکان دارد هر آن با كوچكترين زلزله و يا حركت ناگهاني زمين به هم ريخته فاجعه به بار آورد.

زمين شناسان براين باورند كه ساختمان زمين با فشارهائي كه از اطراف بر آن وارد مي شود هميشه در حال تعادل است ولي هرگونه كند و كاوي در عمق زمين مثل حفر چاه ها و یا كوره هاي قنوات و چاه هاي فاضل آب در خانه ها مي تواند تعائل موجود را به هم ریخته و در مقابل زلزله و حركات زمين آسيب پذير سازد، حالا حساب كنيد وجود يك يا دو چاه فاضلاب در هر خانه در سطح شهر تهران و چاه هاي گمانه و مجراي صد ها قنات كه از شمال تا جنوب تهران ايجاد شده اند به اضافه وجود حفره و دهليزهاي اسفنجي شكل توسط هفتاد مليون موش در زير پوسته زمین و زیرپاي ساكنين تهران مي تواند زنگ خطر فاجعه مصيبت باری را در صورت وقوع زلزله اي نه چندان قوي ـ ویا انفجار بمب های چند صد کیلوئی ـ براي ساكنين شهر تهران به وجود آورد.

البته ناچارم به اين مهم نيز اشاره كنم كه صادر نكردن شناسنامه و يا برگ هويت براي هفتاد مليون موش در بزرگ شهر تهران يكي از اشتباهات غير قابل بخشش اداره ثبت احوال تهران بوده است زيرا به حساب نياوردن موجوديت هفتاد مليون جاندار فعال ـ به تحقیق مي توان گفت فعالتر از موجودات انساني ـ كه سال هاست به طور تنگاتنگ در زير پاي ساكنين تهران درخانه ها و محيط كارگاه ها زندگي مسالمت آميزي با آن ها داشته اند واغلب شريك غم وشادي آن ها در هنگام زلزله و بلاهاي آسماني مثل سيلاب ها بوده اند به هيچ وجه قابل اغماض نيست زيرا در صورت صدور شناسنامه و يا برگ هويت براي موش ها امروز مجبور نبوديم تعداد آن ها را از روي حدس و گمان برآورد كنيم. درعين حال لازم مي آمد براي جلوگيري از دزدي و دستبرد آن ها قوانيني شداد و غلاظ ـ مثل قوانين جزائي براي انسان ها ـ تعيين ونحوه ارتباط آن ها با آدميان را بر طبق قوانين نوشته شده اي تعیين کنیم که مردم ناچار نباشند براي مبارزه با آن ها از تله موش و مواد خوراكي فريب دهنده استفاده و آن ها را با وحشتناك ترين سيستم هاي عقوبتي از ميان بردارند.

سال هاست ساكنين تهران به اين نتيجه رسيده اند كه تلاش براي از بين بردن موش ها به دلايل مختلف امكان پذير نیست در نتيجه بهتر آن ديده اند تا با پيروي از اين ضرب المثل شيرين فارسي(!) كه مي گويد: «زندگي مسالمت آميز، به كه جنگي فتنه انگيز» به جاي عداوت و دشمني و جنگ و نزاع بي فايده، زندگي صلح آميزي با موش ها داشته باشند و براي اين كه از دزدي و دستبرد آن ها در امان بمانند به جاي اين كه پنير بلغاری گران قیمت و يا مواد خوراكي مورد لزوم خودرا روي تله موش هاي قتاله قراردهند، مقداري از سهميه غذاي خود را داخل بشقابي تميز قرار داده نزديك سوراخ موش ها بگذارند تا حضرات با خـوردن آن ضمـن ایـن که دلي از عزا در می آورند از باب تشكر از صاحبخانه ها ديگر به سراغ غذاهاي موجود در آشپزخانه و يا انبار مواد غذائي آنها نخواهند رفت.

***

 محمد سطوت ـ در سال 1311 در یک خانواده کارگری در شرق تهران به دنیا آمد. پس از دوره ابتدایی در یکی از چاپخانه های تهران مشغول کار شد.

در سال 1340 با اخذ دانشنامه لیسانس در قسمت منابع آب وزارت نیرو مشغول کار گردید. شوق فراوان او برای کار و فعالیت در خارج از محیط اداری سبب شد تا با گرفتن ماموریت های متعدد خارج از مرکز از بیشتر نقاط مختلف کشور بازدید و گزارشات مبسوطی برگرفته از مطالعات منابع آب و موقعیت های آب های زیرزمینی مناطق فوق تهیه نماید.

ماموریت های او ضمنا سبب گردید تا با آشنایی از وضع مردم روستاها و خصوصیات فولکوریک مردم آن نقاط مطالبی تهیه و در دوران بازنشستگی آنها را به صورت داستان منتشر نماید.

Post URL: https://salamtoronto.ca/?p=46298



بیشتر بخوانید

بیشتر بخوانید

ویدیو

پربازدید

کووید-19